Cỏ thơm

• Tên tiếng Việt: Cây cỏ thơm.
• Tên khoa học: Tanacetum parthenium
• Họ: Asteraceae (hoa cúc).
• Công dụng: Cỏ thơm chủ yếu được biết đến để sử dụng trong điều trị dự phòng chứng đau nửa đầu và buồn nôn và nôn liên quan.

Cỏ thơm là một loại cây lâu năm, rậm rạp, có mùi thơm, mọc cao từ 0,3 đến 1 m. Những chiếc lá màu xanh vàng của nó thường có chiều dài dưới 8 cm, gần như không có lông. Các bông hoa hình ống màu vàng của nó, mỗi bông có 10 đến 20 tia màu trắng, nở từ tháng 7 đến tháng 10 và có đường kính khoảng 2 cm. Chúng giống với hoa cúc La Mã (Matricaria chamomilla).

Có nguồn gốc từ Bán đảo Balkan, hiện nay được tìm thấy ở Úc, Châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản và Bắc Phi. Loại cây này mọc dọc theo ven đường, cánh đồng, khu vực chất thải, và dọc theo biên giới rừng từ miền đông Canada đến Maryland và về phía tây đến Missouri.

Lá, quả.

Các thành phần hóa học quan trọng nhất là sesquiterpene lactones, chủ yếu là parthenolide. Parthenolide được tìm thấy trong các tuyến trên lá (0,2% đến 0,5%), nhưng không có trong thân cây, và chiếm tới 85% tổng hàm lượng sesquiterpene.

Flavonoid

Các flavonoid sau đã được phân lập: 6-hydroxykaempferol 3,6-dimethyl ete, 6-hydroxykaempferol 3,6,4′-trimethyl ether (tanetin), quercetagetin 3,6-dimethyl ether, quercetagetin 3,6,3′-trimethyl ete (kèm theo đồng phân 3,6,4′-trimethyl ete), apigenin (cũng là apigenin 7-glucuronid), luteolin (cũng là luteolin 7-glucuronid), chrysoeriol, và centaureidin.

Sesquiterpene lactones

Hơn 30 sesquiterpene lacton đã được xác định.

Các nhà nghiên cứu cũng đã phân lập được các sesquiterpene lacton sau: artecanin, artemorin, balchanin, canin, costunolide, 10-epicanin, epoxyartemorin, 1-beta-hydroxyarbusculin, 3-beta-hydroxycostunolide, 8-alpha-hydroxyestagiatin, 8-beta-hydroxyreynosinn, 3 -beta-hydroxyparthenolide, manolialide, reynosin, santamarine, secotanaparthenolide A, secotanaparthenolide B, tanaparthin-alpha-peroxide và 3,4-beta-epoxy-8-deoxycumambrin B.

Dầu dễ bay hơi

23 hợp chất, chiếm 90% hoặc nhiều hơn các loại dầu dễ bay hơi, đã được xác định. Các thành phần chính bao gồm long não (56,9%), long não (12,7%), rho-cymene (5,2%), và sinh axetat (4,6%).

Các thành phần hóa học khác

Coumarin isofraxidin và ete isofraxidin có tên 9-epipectachol B đã được phân lập từ rễ của cây, cũng như (2-glyceryl) -0-coniferaldehyde.

Theo y học cổ truyền

Cỏ thơm có một lịch sử lâu đời được sử dụng trong y học cổ truyền và dân gian, đặc biệt là đối với các nhà thảo dược Hy Lạp và châu Âu thời kỳ đầu. Người Hy Lạp cổ đại gọi loại thảo mộc này là Parthenium, được cho là vì nó được sử dụng trong y học để cứu sống một người đã rơi xuống từ Parthenon trong quá trình xây dựng nó vào thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên. Tên có thể bắt nguồn từ việc sử dụng trong điều trị đau bụng kinh ở các cô gái trẻ, vì từ parthenos có nghĩa là trinh nữ trong tiếng Hy Lạp.

Bác sĩ người Hy Lạp Dioscorides ở thế kỷ thứ nhất đã sử dụng cỏ thơm làm thuốc hạ sốt. Cỏ thơm còn được gọi là "aspirin thời trung cổ" hoặc "aspirin" của thế kỷ 17. Vào năm 1633, loài cây này đã được khuyến khích sử dụng để điều trị chứng đau đầu trong Gerard's Herbal .

Cây đã được sử dụng để điều trị viêm khớp, hen suyễn, táo bón, viêm da, đau tai, sốt, đau đầu, tình trạng viêm nhiễm, côn trùng cắn, chuyển dạ, rối loạn kinh nguyệt, khả năng sảy thai, bệnh vẩy nến, co thắt, đau bụng, sưng tấy, ù tai, đau răng, chóng mặt và giun. Cỏ thơm cũng đã được sử dụng như một chất phá thai, như một loại thuốc trừ sâu, và để điều trị ho và cảm lạnh. Theo truyền thống, loại thảo mộc này đã được sử dụng như một loại thuốc hạ sốt.

Ở Trung và Nam Mỹ, cây đã được sử dụng để điều trị nhiều loại rối loạn. Người da đỏ Kallaway trên dãy núi Andes coi trọng công dụng của nó để điều trị đau bụng, đau thận, ốm nghén và đau dạ dày. Người Costa Rica sử dụng nước sắc của loại thảo mộc này để hỗ trợ tiêu hóa, như một loại thuốc bổ tim, an thần kinh và làm thuốc xổ giun. Ở Mexico, nó được dùng làm thuốc chống co thắt và làm thuốc bổ để điều hòa kinh nguyệt. Ở Venezuela, nó được sử dụng để điều trị đau tai. Trong y học dân gian Đan Mạch, nó được sử dụng như một loại thuốc chống động kinh. Lá được dùng tươi hoặc khô, với liều lượng điển hình hàng ngày là 2 đến 3 lá. Cỏ thơm cũng đã được trồng xung quanh nhà để thanh lọc không khí vì mùi của nó rất mạnh, bền lâu; cồn hoa của nó được sử dụng như một chất xua đuổi côn trùng và dầu dưỡng cho vết cắn. Nó đã được sử dụng như một loại thuốc giải độc cho quá liều thuốc phiện.

Theo y học hiện đại

Cỏ thơm chủ yếu được biết đến để sử dụng trong điều trị dự phòng chứng đau nửa đầu và buồn nôn và nôn liên quan; tuy nhiên, bằng chứng để hỗ trợ việc sử dụng này là không thể kết luận. Cỏ thơm có nhiều tác dụng dược lý khác, bao gồm ức chế tổng hợp prostaglandin, ngăn chặn bài tiết hạt tiểu cầu, tác dụng trên cơ trơn, hoạt tính kháng u, ức chế giải phóng serotonin, ức chế giải phóng histamine và ức chế tế bào mast, nhưng thông tin từ các thử nghiệm lâm sàng còn hạn chế.

Chống ung thư

Cơ chế tác dụng chưa được hiểu rõ nhưng có thể bao gồm (1) tác động gây độc tế bào liên quan đến việc gián đoạn sao chép DNA bởi vòng lacton, epoxit và methylene phản ứng cao của nhóm parthenolide thông qua việc ức chế sự kết hợp thymidine vào DNA; hoặc (2) căng thẳng oxy hóa, suy giảm thiol nội bào, căng thẳng lưới nội chất, hoạt hóa capase và rối loạn chức năng ty thể.

Parthenolide và các lacton tương tự thể hiện hoạt tính chống ung thư đối với một số dòng tế bào ung thư ở người, bao gồm nguyên bào sợi ở người, ung thư biểu mô thanh quản ở người, tế bào người bị biến đổi với Simian Virus 40, ung thư biểu mô ở người ở vòm họng, khối u ác tính ở người và hoạt động của kháng nguyên sớm anti-Epstein-Barr. Ngoài ra, chiết xuất ethanolic của quả cỏ thơm đã ức chế sự phát triển của 2 dòng tế bào ung thư vú ở người, dòng tế bào u nguyên bào thần kinh đệm ở người và 1 dòng tế bào ung thư cổ tử cung ở người. Trong số tất cả các thành phần, parthenolide cho thấy tác dụng ức chế lớn nhất. Parthenolide đang được nghiên cứu trong các nghiên cứu lâm sàng ban đầu về vai trò điều trị trong bệnh ung thư.

Hoạt động chống viêm

Một cơ chế hoạt động được đề xuất liên quan đến việc ức chế parthenolide trên con đường NF-kappa-B bằng cách ngăn chặn I-kappa-B kinase (IKK-beta), một chất kích hoạt của NF-kappa-B. Phức hợp IKK-beta đóng một vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu qua trung gian cytokine gây viêm. Ngoài ra, một thành phần của tinh dầu, trans-chrysanthenyl acetate, là một chất ức chế đã biết của prostanglandin synthetase và có thể góp phần vào tác dụng chống viêm, đặc biệt khi được sử dụng để điều trị chứng đau nửa đầu.

Tác dụng chống oxy hóa

Chiết xuất không chứa parthenolide trong Cỏ thơm được cho là có hoạt tính chống oxy hóa và chống viêm. Cụ thể, tác dụng chống oxy hóa của nó đã được chứng minh thông qua việc ức chế khói và tổn thương DNA do tia cực tím gây ra, quá trình apoptosis, và thông qua việc loại bỏ các gốc tự do.

Bệnh xơ nang

Trong bệnh xơ nang, có một phản ứng viêm quá mức do rối loạn sản xuất các cytokine tiền viêm bao gồm TNF-alpha, IL-1-beta, IL-6 và IL-8. Các cytokine này phụ thuộc vào yếu tố phiên mã NF-kappa-B để tiết. Sự phosphoryl hóa chất ức chế của nó, I-kappa-B bởi enzyme IKK-beta dẫn đến sự hoạt hóa NF-kappa-B, cuối cùng tạo điều kiện thuận lợi cho việc phiên mã các gen phụ thuộc NF-kappa-B. Dữ liệu in vitro cho thấy parthenolide ức chế IKK và có thể trực tiếp bất hoạt NF-kappa-B.

Ảnh hưởng đến cơ trơn mạch máu

Chất chiết xuất từ ​​lá chloroform của cây cỏ thơm ức chế sự co và giãn của động mạch chủ thỏ. Các chất chiết xuất từ ​​lá đã ức chế các cơn co thắt do khử cực kali ít hơn nhiều. Các thí nghiệm trên cơ chuột và thỏ bằng cách sử dụng chiết xuất chloroform từ lá tươi cho thấy cỏ thơm có thể ức chế co thắt cơ trơn bằng cách ngăn chặn mở kênh kali.

Đau nửa đầu, điều trị dự phòng

Có nhiều cơ chế khác nhau dẫn đến tác dụng giảm đau nửa đầu như: ức chế tổng hợp prostaglandin, giảm co thắt cơ trơn mạch máu.

Các tác dụng dược lý khác

Monoterpen trong cây có thể có tác dụng diệt côn trùng, và các dẫn xuất alpha-pinen có thể có tác dụng an thần và làm dịu nhẹ. Các chất chiết xuất từ ​​cây cũng ức chế sự giải phóng các enzym từ các tế bào có trong các khớp bị viêm, và tác dụng chống viêm tương tự có thể xảy ra trên da.

Chiết xuất Cỏ thơm hoặc parthenolide tinh chế ức chế sự gia tăng biểu hiện của ICAM-1 trên nguyên bào sợi hoạt dịch của người bởi các cytokine IL-1, TNF-alpha và interferon-gamma. Các sản phẩm có chứa Cỏ thơm có thể có lợi cho việc điều trị các bệnh da liễu như bệnh trứng cá đỏ và viêm da dị ứng. Cụ thể, một chiết xuất không chứa parthenolide của cây cỏ thơm đã được chứng minh là có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa khi sử dụng tại chỗ. Cỏ thơm có thể có vai trò tiềm năng như một chất chống động kinh.

Cỏ thơm thường được dùng cho chứng đau nửa đầu với liều lượng hàng ngày từ 50 đến 150 mg lá khô.

Mặc dù liều lượng tối ưu của thuốc hạ sốt chưa được thiết lập, liều lượng cho người lớn từ 0,2 đến 0,6 mg Parentholide / ngày được khuyến cáo để phòng ngừa chứng đau nửa đầu.

Cỏ thơm được chống chỉ định ở những bệnh nhân dị ứng với các thành viên khác của họ Cúc.

Do tác dụng chống kết tập tiểu cầu tiềm ẩn, nó không được khuyến cáo sử dụng cho bệnh nhân đang phẫu thuật. Bệnh nhân bị rối loạn đông máu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các sản phẩm có chứa cỏ thơm.

Phụ nữ có thai không nên dùng cây vì lá có hoạt tính sinh dục (tống ra nhau thai và màng thai) và có thể gây sẩy thai. Nó không được khuyến khích cho các bà mẹ cho con bú hoặc sử dụng cho trẻ em dưới 2 tuổi.

Khi ngừng sử dụng thuốc, nên giảm liều dần dần để tránh xuất hiện các triệu chứng cai nghiện.

Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.

Trên đây là các thông tin về đặc điểm, hình ảnh, công dụng và các bài thuốc từ Cỏ thơm. Tuy nhiên, để bài thuốc mang lại tác dụng điều trị cao và hạn chế tác dụng phụ, người bệnh vẫn nên tham khảo chuyên gia về cách dùng và liều lượng. Mong rằng những thông tin mà Medigo chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại dược liệu này.