lcp

Beta glucan


Beta-glucan là một chất xơ hòa tan được tìm thấy tự nhiên trong ngũ cốc, men và một số loại nấm. Nó cũng được bán dưới dạng thực phẩm bổ sung. Cùng tìm hiểu về tác dụng, liều lượng dùng, nguồn thực phẩm và những lưu ý khi sử dụng Beta-glucan trong bài viết bên dưới.

1. Beta glucan là chất gì?

Beta glucan là một dạng polysaccharide không đồng nhất của phức hợp glucose polyme. Theo đó, hoạt tính của beta glucan phụ thuộc vào cấu trúc phân tử, kích thước, tần số phân nhánh, sửa đổi cấu trúc, hình dạng và độ hòa tan.

Beta glucan được tìm thấy ở tự nhiên trong vỏ cám của hạt ngũ cốc, thành tế bào của nấm men, nấm và vi khuẩn và được bán dưới dạng thực phẩm bổ sung.

Beta glucan là gì?

2. Tác dụng của Beta-Glucana

Việc sử dụng chất bổ sung phải được cá nhân hóa và kiểm tra bởi chuyên gia chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như chuyên gia dinh dưỡng, dược sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã đăng ký. Không có chất bổ sung nào nhằm mục đích điều trị, chữa bệnh hoặc ngăn ngừa bệnh tật.

FDA đã phê duyệt các tuyên bố về sức khỏe đối với một số loại chất xơ hòa tan, bao gồm cả beta-glucan.2 Với một loại chất xơ hòa tan nhất định và lượng chất xơ (hoặc beta-glucan) được khuyến nghị cho mỗi khẩu phần, các nhà sản xuất thực phẩm có thể nói rằng loại thực phẩm này có thể làm giảm nguy cơ bệnh tim kết hợp với chế độ ăn ít chất béo bão hòa và cholesterol.

Ngoài ra, beta-glucan đã được nghiên cứu về vai trò của nó trong việc kiểm soát lượng đường trong máu và huyết áp ở những người mắc bệnh tiểu đường và tăng huyết áp.

Beta-glucan cũng đã được xem xét về vai trò giúp cơ thể chống lại cảm lạnh, cúm và thậm chí là ung thư, cũng như tăng khả năng phòng vệ chống lại tác hại của căng thẳng.

Tuy nhiên, có rất ít nghiên cứu khoa học cho những lợi ích ở trên. Dưới đây là những cách sử dụng beta-glucan có một số bằng chứng nghiên cứu.

Beta-glucan ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol

Beta-glucan có thể ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol từ thức ăn, giúp giảm lượng cholesterol trong máu.

Theo một báo cáo năm 2011, beta-glucan được tìm thấy trong yến mạch có thể giúp kiểm soát cholesterol. Xem xét các nghiên cứu được thực hiện trong 13 năm trước, các tác giả của báo cáo đã xác định rằng beta-glucan có nguồn gốc từ yến mạch có thể làm giảm đáng kể mức cholesterol toàn phần và LDL. Các tác giả lưu ý rằng, trung bình, tiêu thụ yến mạch hàng ngày có liên quan đến việc giảm 5% và 7% mức cholesterol toàn phần và LDL tương ứng.

Beta-glucan ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol

Beta-glucan giúp kiểm soát bệnh tiểu đường

Nghiên cứu cho thấy rằng beta-glucan có thể giúp kiểm soát bệnh tiểu đường bằng cách kiểm soát lượng đường trong máu khi kết hợp vào chế độ ăn uống.

Một phân tích tổng hợp được công bố vào năm 2014 đã xác nhận những phát hiện này nhưng lưu ý rằng chỉ riêng beta-glucan là không đủ để đạt được chỉ số đường huyết bình thường ở những người mắc bệnh tiểu đường. Ngoài ra, một phân tích tổng hợp gần đây hơn đã phát hiện ra rằng bổ sung beta-glucan yến mạch  trong thời gian dài ở mức 5 gam mỗi ngày giúp cải thiện kiểm soát trao đổi chất, bao gồm cả lượng đường trong máu, ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Nhìn chung, beta-glucan có thể hữu ích khi sử dụng kết hợp với điều trị theo quy định và điều chỉnh chế độ ăn uống. Tuy nhiên, nó không bao giờ nên thay thế chăm sóc y tế tiêu chuẩn.

Beta-glucan giúp kiểm soát bệnh tiểu đường

Beta-glucan giúp giảm huyết áp

Lượng chất xơ ăn kiêng có thể giúp giảm huyết áp. Chế độ ăn kiêng he Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH), bao gồm ăn trái cây, rau và thực phẩm giàu chất xơ, thường được khuyến nghị để kiểm soát huyết áp.

Một phân tích tổng hợp được công bố vào năm 2018 đã đánh giá các nghiên cứu xem xét tác động của chất xơ đối với huyết áp. Nhìn chung, chất xơ được phát hiện là làm giảm huyết áp tâm thu và tâm trương. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng họ đã xem xét một số loại chất xơ, không chỉ beta-glucan. Trên thực tế, chỉ có mã đề làm giảm huyết áp tâm thu (SBP).

Beta-glucan giúp giảm huyết áp

Beta-glucan phục hồi và làm đẹp da

Beta glucan là một loại polysaccharide tự nhiên có nguồn gốc từ các nguồn như tảo biển, nấm và lúa mạch. Nó được biết đến với khả năng tăng cường độ ẩm cho da và thúc đẩy quá trình phục hồi da. Beta glucan đã trở thành một “thần dược” trong ngành mỹ phẩm.

Beta-glucan phục hồi và làm đẹp da

Công dụng và lợi ích của Beta glucan trong mỹ phẩm:

  • Chữa lành vết thương: Hoạt động thực bào trong Beta glucan đóng vai trò như là một hoạt động chữa lành các vết thương sau khi phẫu thuật hoặc chấn thương.
  • Bảo vệ da khỏi kích ứng và các tác nhân của môi trường: Beta glucan có khả năng điều trị chàm, các vết thương, bỏng. Nó có khả năng phục hồi da khá nhanh và kích thích hoạt động của hàng rào bảo vệ da.
  • Cung cấp nước cho làn da: Beta glucan giúp duy trì độ ẩm cho da suốt cả ngày.
  • Chống lão hóa: Beta glucan giúp ngăn ngừa quá trình lão hóa.

3. Khuyến nghị về lượng Beta-Glucan

Không có báo cáo về sự thiếu hụt beta-glucan. Ngoài ra, không có Chế độ ăn uống khuyến nghị (RDA) cụ thể cho beta-glucans. Tuy nhiên, có những khuyến nghị về tổng lượng chất xơ và nhiều người Mỹ không có đủ chất xơ trong chế độ ăn uống của họ.

Lượng khuyến nghị đầy đủ cho chất xơ là 14 gam chất xơ/1000 calo tiêu thụ. Viện Y học (IOM) cũng có các khuyến nghị về lượng chất xơ hàng ngày. Nó dao động từ 21 đến 26 gam chất xơ mỗi ngày đối với phụ nữ và 30 đến 38 gam mỗi ngày đối với nam giới, tùy thuộc vào độ tuổi.

4. Liều dùng của Beta-Glucan

Không có liều tiêu chuẩn cho beta-glucan và lượng cần thiết sẽ khác nhau tùy theo nguồn. Liều dùng trong các nghiên cứu nằm trong khoảng từ 2 đến 6 gam uống hàng ngày trong tối đa 12 tuần đối với beta-glucan yến mạch. Liều lượng từ 250 đến 500 miligam một lần mỗi ngày trong tối đa 12 tuần đã được sử dụng cho beta-glucan có nguồn gốc từ men. Theo FDA, 3 gam beta-glucan mỗi ngày là lượng cần thiết để khẳng định thực phẩm đó có lợi cho sức khỏe, có thể giúp giảm cholesterol.

Uống quá nhiều beta-glucan có thể dẫn đến tăng khí, đầy hơi và khó chịu ở dạ dày. Nên bắt đầu với một liều lượng nhỏ hơn và tăng dần liều lượng của bạn để ngăn chặn điều này.

Liều dùng của Beta-Glucan

5. Nguồn thực phẩm chứa Beta-Glucan

Beta-glucan được tìm thấy trong yến mạch, lúa mạch, lúa mạch đen và lúa miến. Một số loại nấm là nguồn cung cấp beta-glucan tốt, chẳng hạn như nấm sò và nấm đông cô.

Beta-glucan có nhiều nhất trong thực phẩm thô, nhưng việc tiêu thụ ngũ cốc ở trạng thái này là không thể do nhu cầu chế biến và nấu nướng làm giảm hàm lượng beta-glucan. Hãy tìm các loại ngũ cốc nguyên hạt càng gần với trạng thái tự nhiên của chúng càng tốt. Ví dụ: chọn yến mạch cắt nhỏ thay vì bột yến mạch ăn liền hoặc bột yến mạch và lúa mạch ngọc trai thay vì bột lúa mạch.

Nhiều nhà sản xuất lấy nguồn beta-glucan của họ từ các chất như men làm bánh. Những người khác sử dụng nấm dược liệu như shiitake và maitake, rất giàu beta-glucan.

Nguồn thực phẩm chứa Beta-Glucan

6. Tương tác

Thảo luận về việc sử dụng beta-glucan với bác sĩ của bạn nếu bạn đang dùng thuốc để hạ đường huyết hoặc huyết áp. Thêm beta-glucan có thể khiến lượng đường trong máu hoặc huyết áp của bạn giảm xuống quá thấp.

Mặc dù người ta biết rất ít về vai trò của beta-glucan đối với chức năng miễn dịch, nhưng nó có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc ức chế miễn dịch.

7. Tác dụng không mong muốn

Mặc dù beta-glucan thường được coi là an toàn nhưng có thể có một số tác dụng phụ. Tiêu thụ quá nhiều chất xơ có thể gây ra khí, chướng bụng và đầy hơi. Đảm bảo uống đủ nước khi tăng lượng chất xơ hoặc bổ sung beta-glucan.

Biên dịch từ: https://www.verywellhealth.com/the-benefits-of-beta-glucan-89418

Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm

pharmacist avatar

Dược sĩ Nguyên Đan

Đã kiểm duyệt

Chuyên khoa: Dược sĩ chuyên môn

Tôi là Nguyễn Hoàng Nguyên Đan, hiện đang là dược sĩ nhập liệu, quản lý lưu kho sản phẩm và biên soạn nội dung THUỐC tại ứng dụng MEDIGO. Với kiến thức đã học tại Đại học Y Dược TPHCM và hơn 4 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực y dược, tôi mong muốn mang đến cho cộng đồng những kiến thức về thuốc và sức khỏe hữu ích nhất.