Những thói quen xấu ảnh hưởng đến não của bạn

Người trưởng thành ngồi trung bình sáu tiếng rưỡi mỗi ngày, và tất cả thời gian trên chiếc ghế này là một con số trên não. Một nghiên cứu năm 2018 ở PLOS One phát hiện rằng ngồi quá nhiều liên quan đến những thay đổi trong bộ não cần thiết cho việc ghi nhớ. Các nhà nghiên cứu sử dụng chụp MRI để quan sát thùy thái dương trung gian (Medial temporal lobe – MTL), vùng não tạo những “bộ nhớ mới” ở người có độ tuổi từ 45 đến 75. Sau đó họ so sánh các hình ảnh này giữa những người với số giờ trung bình mỗi ngày dùng để “ngồi” khác nhau. Những người ngồi lâu nhất có vùng MTL mỏng hơn so với những người khác. Theo các nhà nghiên cứu, MTL mỏng có thể ảnh hưởng đến sự suy giảm nhận thức và mất trí nhớ.

Tanzi khuyến nghị vận động hay di chuyển sau mỗi 15 đến 30 phút ngồi. Đặt một thiết bị hẹn giờ trên điện thoại của bạn để nhắc nhở bạn nên “rời khỏi chiếc ghế”. Đi vòng quanh nhà, chống đẩy lên quầy bếp, ngồi xổm hoặc huých vai, hoặc đi bộ nhanh quanh khu phố.

Sự cô đơn có liên quan đến vấn đề trầm cảm và nguy cơ mắc bệnh alzheimer và có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm nhận thức. Một nghiên cứu vào tháng bảy năm 2021 trong Tạp chí Gerontology đã phát hiện ra rằng người có các hoạt động xã hội ít hơn sẽ mất đi chất xám của não, lớp xử lý thông tin bên ngoài.

Vậy chúng ta cần làm gì để cải thiện điều này. Sẽ là khó khăn với việc duy trì các hoạt động xã hội trong suốt thời kì COVID, nhưng bạn không cần phải tương tác với quá nhiều người để lập đầy sự “cô đơn”. "Tìm đến hai hoặc ba người mà bạn có thể chia sẻ bất cứ thứ gì" – Tanzi đã nói như vậy. Hãy xây dựng một nhóm bạn nhỏ của bạn như một “xã hội đích thực” có thể có. Nhắn tin và gọi cho họ thường xuyên hoặc hẹn uống cocktail hàng tuần (không khuyến khích đồ uống có cồn). "Nếu bạn muốn những tương tác ý nghĩa về tinh thần, hãy chọn những người mà bạn quan tâm và họ cũng quan tâm đến bạn", Tanzi nói.

Theo CDC, một phần ba người trưởng thành không ngủ đủ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày. Một nghiên cứu về giấc ngủ cho thấy các vấn đề liên quan đến khả năng nhận thức như bộ nhớ, khả năng lý luận và xử lý vấn đề bị suy giảm khi ngủ ít hơn 7 giờ mỗi đêm.

Đừng quá tập trung vào việc chúng ta “phải ngủ nhiều hơn”. Cách tiếp cận tốt hơn là cho mình thêm thời gian để ngủ. "Hãy tự đi ngủ sớm hơn 1 giờ so với bình thường, điều này sẽ giúp cắt giảm những đêm thức khuya và cho não bộ của bạn và cơ thể thêm thời gian “có một giấc ngủ đủ”. Nếu bạn tỉnh dậy, hãy để tinh thần được thư giãn. Hãy thử đọc sách, nhưng tránh xem ti vi hoặc máy tính, điều có thể kích thích não bộ và gây khó ngủ", Tanzi nói.

Căng thẳng kéo dài có thể giết chết các tế bào não và thu nhỏ vỏ não vùng thái dương – khu vực chịu trách nhiệm trong việc tạo ra các bộ nhớ và khả năng học tập. Một tác nhân lớn gây stress phổ biến cho người lớn tuổi là chỉ chấp nhận một việc khi nó được diễn ra theo “ý của họ” cho tất mọi thứ trong cuộc sống. Tư duy này có thể làm “kích hoạt” một loạt các phản ứng tiêu cực khiến mức độ căng thẳng “leo thang” bất cứ khi nào mọi thứ không theo mong muốn của bạn". Tanzi nói.

Hãy đối phó một cách “linh hoạt” với các phản ứng của bạn. Khi bạn cảm thấy bạn sắp trở nên khó chịu, hãy hít thở sâu và nhắc nhở mình rằng bạn không phải lúc nào chúng ta cũng có thể nghĩ ra những giải pháp tốt nhất, và chấp nhận những cách tiếp cận khác của những con người khác. Ngoài ra, hãy bình tĩnh lại bằng cách lặp lại câu “thần chú”, "Tôi ổn, ngay lúc này”. “Thuần hóa” cái tôi của bản thân có thể giúp ích trong việc loại bớt những căng thẳng trước khi nó vượt khỏi tầm kiểm soát.

Chúng ta đang sống trong thời đại mà sức khỏe thể chất của con người luôn được đề cao và quan tâm hơn hết thảy những vấn đề khác. Tuy nhiên, khi cuộc sống trở nên quá “tốt đẹp”, sức khỏe tinh thần của chúng ta lại bị ảnh hưởng một cách nghiêm trọng do những thói quen dù vô tình hay cố ý được tạo lập trong cuộc sống đó. “Trầm cảm” và “tự tử” là những cụm từ đã được đề cập quá nhiều trong khoảng thời gian qua là một “cảnh báo” về việc sức khỏe tinh thần cũng cần được quan tâm hơn trong bối cảnh con người cũng đang phải chịu những áp lực rất lớn trong một thế giời dường như đang là “màu hồng”.

Nguồn: Health.harvard.edu - the worst habits for your brain

Biên dịch: DS. Nguyễn Phạm Quỳnh Hoa