Nano bạc là gì? Ứng dụng của Nano bạc trong Y tế

Nano bạc hay nano silver là các hạt phân tử Ag+ ở kích thước nano siêu nhỏ (1 nanomet = 1 phần tỷ mét). Trải qua quá trình phân tác nhỏ này, các ion nano Ag+ sẽ dễ dàng để tiếp xúc với vị trí cần tới hơn. Nhờ đó phát huy được tối ưu tính chất đặc hiệu của Bạc, đặc biệt là tác dụng diệt khuẩn cực mạnh.

Nano bạc chủ yếu tồn tại dưới dạng chất lỏng và hay được gọi là keo bạc và thường có màu từ vàng, đỏ sẫm tới đen.

Có 3 phương pháp tổng hợp nano bạc phổ biến, tạo ra kích thước, đặc tính và khả năng ổn định khác nhau:

2.1 Phương pháp vật lý

• Kỹ thuật dùng tia laser: Laser bước sóng ngắn có thể cắt kim loại trong dung dịch để thu về hạt nano bạc tinh khiết với đường kính khoảng 10nm.
• Kỹ thuật kết hợp điện phân và siêu âm: Tạo ra hạt nano bạc tinh khiết bằng cách điện phân ra màng kim loại, sau đó siêu âm để hạt nano bạc đi vào dung môi nước.
• Kỹ thuật Plasma: Sử dụng điện để làm cực hút, phóng điện để làm mòn bề mặt bạc, sau đó khử với plasma để tạo thành hạt nano bạc với kích thước từ 20-30nm. Đặc điểm là có tính ổn định lâu dài, khử triệt để ion bạc và an toàn.

Nano bạc được tổng hợp bằng nhiều phương pháp

2.2 Phương pháp hóa học

Sử dụng các nguyên liệu bao gồm muối bạc nitrat, chất ổn định và các chất khử như khi hydro, citrate, borohydrid, ascorbate... Chất khử tạo ra các hạt kích thước nhỏ và ổn định, mặt khác chất hoạt động bề mặt sẽ bọc lấy các hạt nano, còn tĩnh điện sẽ giúp hạt không kết tụ trong khi phân hủy. Hạt nano bạc thu được nhờ cách này thường có kích thước từ 10-100nm.

2.3 Phương pháp sinh học

Là một phương pháp sử dụng enzyme để khử và không dùng enzyme. Nếu không sử dụng enzym thì tác nhân khử sẽ được thay thế bằng vi sinh vật hoặc một số loài thực vật. Đây là cách làm thân thiện với môi trường nhưng tồn tại yếu điểm là nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn.

Nano bạc có khả năng diệt khuẩn mạnh mẽ, điều này có được là nhờ những nguyên lý sau:

3.1 Năng lượng bề mặt lớn

Các hạt nano bạc sẽ chứa một năng lượng bề mặt rất lớn, ở trong môi trường dung môi là nước thì các ion Ag+ sẽ được giải phóng dần dần vào dung dịch. Nhờ đó chúng không bị các hợp chất trong dung dịch hòa tan làm mất tác dụng.

3.2 Đặc điểm màng tế bào vi khuẩn

Cấu trúc màng tế bào vi khuẩn được liên kết từ glycoprotein và axit amin. Các ion bạc từ hạt nano bạc sẽ tới và làm ức chế quá trình vận chuyển oxy qua màng tế bào của vi khuẩn, nhờ đó làm vi khuẩn bị tê liệt và phá hủy.

Khả năng diệt khuẩn mạnh của nano bạc

Còn lý do vì sao nano bạc không gây ảnh hưởng hay phá hủy cấu trúc của con người hay động vật khác là do cấu trúc màng tế bào của chúng ta có 2 lớp lipoprotein cực kỳ vững chắc.

3.3 Kết quả nghiên cứu

Những nghiên cứu từ các chuyên gia trên rất nhiều chứng vi khuẩn, vi sinh vật có hại như khuẩn E.coli, nấm Candida albicans, tụ cầu vàng, lậu cầu, khuẩn liên cầu Enterococcus faecalis, Coliform, phẩy khuẩn tả Vibrio cholerae, S.aureus, Streptococcus, P. aeruginosa, Aci.baumannii...Cho thấy khả năng diệt khuẩn của nano bạc dù chỉ với lượng nhỏ 1mg/L đã có tác dụng tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật.

Đánh giá chi tiết về các đặc tính của Nano bạc, có thể hình dung qua những thông tin sau:

4.1 Đặc tính kháng khuẩn

Đa số các loại vi khuẩn phổ biến, vi khuẩn kháng kháng sinh và cả Gram âm, Gram dương... đều bị Nano bạc tiêu diệt triệt để. Khả năng này có được là nhờ ion bạc có đặc tính kháng khuẩn và diện tích bề mặt lớn. Các hạt nano Ag sẽ bám vào và thâm nhập từ đó làm thay đổi cấu trúc màng tế bào của vi khuẩn, từ đó phá hủy chúng. Bên cạnh đó nano bạc cũng có khả năng ức chế một vài chức năng của tế bào vi khuẩn, ngăn cản sự phân bào và nhân lên AND.

Đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ của nano bạc

4.2 Đặc tính kháng nấm

Các loại nấm phổ biến như nấm candida albicans, candida glabrata, saccharomyces, aspergillus... đều bị phá hủy màng tế bào dễ dàng nhờ nano bạc. Nano bạc cũng ức chế khả năng nảy chồi của nấm và vô hiệu hóa chúng trong thời gian ngắn.

4.3 Đặc tính kháng virus

Nano bạc giải phóng cả nguyên tử bạc, do đó khả năng kháng virus rất tốt, giúp ức chế tế bào virus phát triển. Những loại virus có thể kháng như virus viêm gan B, HIV-1, đậu mùa, herpes simplex, hợp bào hô hấp...

Dùng ngoài da thì nano bạc được đánh giá là an toàn và không gây ảnh hưởng, không làm phá hủy cấu trúc da của con người.

Tuy nhiên liều lượng nano bạc được phép sử dụng là khoảng 10g trong suốt cuộc đời nếu hấp thụ từ từ (Theo WHO). Do đó mỗi người sẽ được dùng tối đa 350mg nano bạc mỗi ngày (cho trọng lượng 70kg).

Gần đây, một số nghiên cứu nhận thấy bệnh nhân khi uống nhiều nước chứa ion Ag+ suốt 8 năm phát hiện tình trạng bệnh Argiria – một loại tích tụ khiến da có màu xám. Tuy nhiên trường hợp này không đi kèm bất kỳ biểu hiện bất thường nào về sức khỏe.

Sử dụng Nano bạc đúng cách để đảm bảo an toàn

Để an tâm, chúng ta chỉ nên sử dụng Nano bạc ở ngoài da hoặc súc họng, không nên nuốt hay hít phải. Chỉ dùng nano bạc tinh khiết và tránh dùng muối bạc ở nồng độ cao dễ gây bỏng rát niêm mạc và gây ngộ độc.

Nano bạc được sử dụng rộng rãi trong ngành y tế với mục đích chính là diệt khuẩn. Và sau đây là một số ứng dụng của nano bạc trong thực tế:

• Khử trùng dụng cụ y tế và phòng bệnh

Dung dịch nano bạc là sản phẩm thường xuyên được sử dụng làm chất khử trùng dụng cụ y tế cũng như không gian phòng bệnh để kháng khuẩn và đảm bảo vệ sinh. Nano bạc diệt các loại vi khuẩn, virus, nấm rất hiệu quả lại không có mùi khó chịu khi dùng.

• Khử trùng vết thương

Các vết thương hở thường được chăm sóc với băng vết thương có chứa nano bạc. Băng này có tác dụng để tránh nhiễm trùng vào vết thương hở, đồng thời giúp kích thích quá trình làm lành da.

• Phòng dịch bệnh

Các loại virus gây bệnh đường hô hấp như Sar-CoV 2 vừa qua có thể được phòng tránh bằng cách diệt khuẩn với nano bạc. Khử khuẩn những đồ vật và môi trường xung quanh để ngăn virus lây lan, sử dụng khẩu trang chứa nano bạc để diệt khuẩn.

• Ứng dụng trong nha khoa

Các dụng cụ nha khoa và cả vệ sinh răng miệng cũng thường xuyên có thành phần nano bạc với công dụng diệt khuẩn ở khoang miệng. Ngoài ra, nano bạc cũng có thể được sử dụng kết hợp với những dụng cụ và chất kế dính trong chỉnh nha để ngăn ngừa vi khuẩn có hại.

Nano bạc có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực y tế

• Cấy ghép tim

Khi cấy ghép các bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là tim mạch, bác sĩ thường chọn loại có lớp nano bạc phủ lên trên để giúp ngăn nhiễm khuẩn và giảm phản ứng viêm. 

• Ứng dụng trong chẩn đoán

Nano bạc có khả năng phát hiện sớm những dấu hiệu bệnh xơ vữa động mạch và các bệnh lý liên quan đến tim mạch cùng ung thư. Điều này giúp cho quá trình tìm ra bệnh và có hướng điều trị bệnh được nhanh chóng, kịp thời hơn.

Ngoài ra, nano bạc còn có hiệu quả trong việc chống lại một số loại tế bào ung thư phát triển và lây lan.

Để đảm bảo an toàn, hãy dùng nano bạc đúng cách theo những hướng dẫn sau đây:

• Chọn nơi bán sản phẩm chứa nano bạc tinh khiết có uy tín và chất lượng như MEDIGO.
• Chỉ sử dụng dung dịch nano bạc bên ngoài da hoặc súc họng.
• Chỉ bôi lớp mỏng kem chứa nano bạc lên miệng vết thương đã khô và đã vệ sinh sạch sẽ.
• Da và niêm mạc cần được làm sạch trước khi dùng nano bạc.
• Sử dụng đúng liều lượng khuyên dùng, không lạm dụng quá mức.
• Đến ngay bác sĩ chuyên khoa nếu gặp các tác dụng phụ bất thường khi dùng nano bạc.

Nano bạc là thành phần kháng khuẩn, kháng nấm, kháng virus mạnh mẽ được sử dụng phổ biến trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên trước khi sử dụng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho bản thân và người dùng.

Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu bạn có những vấn đề về sức khỏe cần được tư vấn, liên hệ đội ngũ Bác sĩ của chúng tôi thông qua HOTLINE hoặc ứng dụng MEDIGO. 

Trải nghiệm ngay các tiện ích trên ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa MEDIGO. Tải App TẠI ĐÂY.